Αγριππίνα

Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Α. η πρεσβύτερη (14 π.Χ. – 33 μ.Χ.). Κόρη του Μάρκου Βιψάνιου Αγρίππα και της Ιουλίας, κόρης του Οκταβιανού Αυγούστου. Παντρεύτηκε τον δεύτερο εξάδελφό της Γερμανικό, γύρω στο 5 μ.Χ. Τον ακολούθησε σε όλες σχεδόν τις εκστρατείες του και συνέβαλε πολύ στις επιτυχίες του. Στην εκστρατεία της Συρίας, η Α. παρευρέθηκε στον τραγικό θάνατο του συζύγου της και διακόμισε έπειτα τη σκόνη του στην Ιταλία. Ήταν τόση η επιβολή της στον ρωμαϊκό λαό, ώστε o υπαίτιος του θανάτου του συζύγου της Γναίος Πείσων, βλέποντας να πλησιάζει η τιμωρία του, αυτοκτόνησε. Ο θάνατος του γιου του Τιβέριου Δρούσου, το 23 μ.Χ., έκανε τους γιους της υποψήφιους διαδόχους και η Α. έγινε στόχος του Σηιανού, που είχε τους δικούς του σκοπούς. Τελικά, ο Τιβέριος, που φοβήθηκε τη δημοτικότητά της, την εξόρισε στο νησί Πανδατέρια έξω από την ακτή της Καμπανίας, όπου και πέθανε στις 18 Οκτωβρίου του 33 μ.Χ., από ασιτία που είτε επέβαλε η ίδια στον εαυτό της είτε της επέβαλε o αυτοκράτορας. Οι δύο μεγαλύτεροι γιοι της, ο Νέρων και ο Δρούσος, είχαν κιόλας πεθάνει από βίαιο θάνατο. Από τα εννιά παιδιά που απέκτησε από τον Γερμανικό επέζησαν μόνο ένας γιος και τρεις κόρες. Ο γιος ήταν ο αυτοκράτορας Γάιος (Καλιγούλας) και η πιο διάσημη από τις κόρες της ήταν η Α. η νεότερη. Στο Καπιτώλιο υπάρχει ένα περίφημο άγαλμα της Α. της πρεσβύτερης και στο Βρετανικό Μουσείο βρίσκεται ένα νόμισμα που είχε κοπεί όταν o Γάιος διέταξε να επιστραφεί η τέφρα της στη Ρώμη. 2. Α. η νεότερη (16 – 59 μ.Χ.). Κόρη της Α. της πρεσβύτερης, αδελφή του αυτοκράτορα Γάιου (Καλιγούλα) και μητέρα του Νέρωνα. Γεννήθηκε στο Όπιντουμ Ομπιόρουμ, στον Ρήνο, που μετονομάστηκε προς τιμήν της Κολόνια Αγκριπινένσις (η σημερινή Κολωνία). Σε πολύ νεαρή ηλικία παντρεύτηκε τον Γναίο Δομίτιο Αενόβαρβο. Εννιά χρόνια αργότερα γέννησε τον Νέρωνα. Ο Αενόβαρβος πέθανε λίγο αργότερα από υδρωπικία και η Α. αποφάσισε να παραμερίσει όλα τα εμπόδια για να γίνει η πανίσχυρη κυρία της αυτοκρατορίας. Για να βγάλει από τη μέση τον αυτοκράτορα Καλιγούλα, τον αδελφό της, έγινε ερωμένη του ευνοούμενού του, του Λέπιδου. Ο Καλιγούλας έμαθε τη συνωμοσία τους, ο Λέπιδος εκτελέστηκε (39 μ.Χ.) και η Α. εξορίστηκε στις Ποντικές νήσους. Ο Καλιγούλας δολοφονήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου του 41, από πιο έμπειρους συνωμότες, και o θείος του Κλαύδιος στέφθηκε αυτοκράτορας. Ο Κλαύδιος ήταν νυμφευμένος με την αδελφή του Αυγούστου, τη Μεσαλίνα, που δεν είδε με καλό μάτι την Α. να γυρίζει στα ανάκτορα προσπαθώντας να σαγηνεύσει τον Κλαύδιο. Η Α. τότε αποφάσισε να παντρευτεί για να μπορέσει να θέσει πιο άνετα σε εφαρμογή τα σχέδιά της. Διάλεξε τον διάσημο ρήτορα Πασιηνό Κρίσπο, που ήταν πολύ πλούσιος και της επέτρεπε να δέχεται τις μεγαλύτερες οικογένειες της Ρώμης. Το 48, η Μεσαλίνα ερωτεύτηκε τον ωραιότερο Ρωμαίο, Σίλιο. Ειδοποιημένος από τον γραμματέα του Νάρκισσο, ο Κλαύδιος θύμωσε, με αποτέλεσμα να εκτελεστεί ο Σίλιος και vα αυτοκτονήσει η Μεσαλίνα, βυθίζοντας ένα εγχειρίδιο στο στήθος της. Ο δεύτερος σύζυγος της Α., Κρίσπος, πέθανε εκείνη την εποχή –δηλητηριασμένος πιθανότατα από τη γυναίκα του– αφήνοντάς της σημαντική περιουσία και η Α. παντρεύτηκε τον θείο της Κλαύδιο και έγινε αυτοκράτειρα. Αμέσως εξόρισε αρκετά πρόσωπα που της ήταν αντιπαθή και ζήτησε το κεφάλι της Λολίας Παυλίνας, που είχε τολμήσει να της αμφισβητήσει τον Κλαύδιο. Έπειτα αρραβώνιασε τον γιο της Νέρωνα με την Οκταβία, κόρη του Κλαύδιου, διαλύοντας τους προηγούμενους αρραβώνες της τελευταίας, και έπεισε τον γηραιό αυτοκράτορα να υιοθετήσει τον Νέρωνα. Το 52 ο Νέρων νυμφεύτηκε την Οκταβία και ο Κλαύδιος δήλωσε στη Σύγκλητο πώς, αν συνέβαινε να πεθάνει θα τον διαδεχόταν ο Νέρων και όχι o γιος του Βρετανικός. Ο Κλαύδιος, σε μια στιγμή μετάνοιας, αποφάσισε να ενηλικιώσει πρόωρα τον Βρετανικό, για να τον προωθήσει ως διάδοχό του. Αμέσως η Α. έβαλε μια φυλακισμένη ονόματι Λοκύστη, ειδική στα δηλητήρια, να του ετοιμάσει δηλητηριασμένα μανιτάρια. Επειδή ο Κλαύδιος δεν πέθαινε αμέσως, κάλεσαν έναν γιατρό, που βύθισε μια δηλητηριασμένη πέννα στο λαρύγγι του αρρώστου (12 Οκτωβρίου του 54). Ο Νέρων, σε ηλικία 17 ετών έγινε αυτοκράτορας, αποφασισμένος να κυβερνήσει χωρίς την κηδεμονία της A. και να εγκαταλείψει την Οκταβία για χάρη μιας πρώην δούλης. Στις αρχές του 59, ο Νέρων αποφάσισε να σκοτώσει τη μητέρα του, γιατί ήθελε να νυμφευτεί την Ποπαία, τη νέα του ερωμένη. Έστειλε τότε ανθρώπους του στην κατοικία της. Ενώ εκείνοι τη χτύπησαν στο κεφάλι, η Α. βρήκε τη δύναμη να φωνάξει, δείχνοντας την κοιλιά της «Εδώ χτυπήστε!», εννοώντας πως έπρεπε να τιμωρηθεί επειδή είχε φέρει στον κόσμο ένα τέρας. Πέθανε λίγο αργότερα (20 Μαρτίου). 3. Ρωμαία που πέθανε κατά τη διάρκεια του διωγμού του Βαλεριανού (252-260). Επειδή ήταν χριστιανή, βασανίστηκε φρικτά και όλα τα μέλη της στρεβλώθηκαν. Εορτάζεται στις 23 Ιουνίου.